Şu soruların cevaplarını verebiliyorsanız, bu bölümü öğrenmişsiniz demektir.
- Programlama nedir?
- Hangi programlama dilleri hangi amaçlar için kullanılır?
- Bir web tabanlı uygulamada en az hangi programlama dilleri kullanılır?
- Mobil uygulama geliştirmek için hangi programlama dilleri kullanılır?
Programlama
Bilgisayarda, telefonda, tablette kullandığımız bütün uygulamalar, programlama dilleri kullanılarak geliştiriliyor. Bu çok geniş bir dünyadır. Farklı amaçlara göre farklı programlama dilleri öne çıkmıştır. Sırayla inceleyelim.
Web Tabanlı Uygulamalar
web tabanlı uygulamalar istemci tarafında, yani internet gezgininde, yani Chrome, Firefox gibi programlarda çalışan HTML, CSS, Javascript üçlüsü üzerine inşa edilir. Sunucu tarafında PHP, Python, ASP.NET öne çıkmıştır. Örneğin bu site de bu teknolojiler kullanılarak yapılmıştır.
Masaüstü Uygulamaları
Bunlar bilgisayarınızda kullandığınız ofis, video veya müzik oynatıcısı,muhasebe uygulamarı vb. programlardır. Bunlarda Java, C# öne çıkmıştır.
Mobil Uygulamalar
Mobil uygulamalarda platforma göre dil değişir. Android üzerinde Java, iOS üzerinde Swift ve Objective C standart dillerdir.
Xamarin projesi ile C# dili de mobilde varlık göstermiştir. Ona rakip olarak eskiden özellikle ülkemizde çok kullanılan Delphi'de farklı bir yönelime girerek mobil ortamlar için Pascal dilini kullanarak uygulama geliştirme imkanı vermektedir.
Yine HTML,Javascript tabanlı yaklaşımlarla mobil uygulama geliştirme imkanı veren çok framework sayıda framework vardır.
Sistem Programlama
Sistem programlama demek, işletim sistemi ile ilgili konularda programlama demektir. Donanımlar için sürücüler, dosya sistemi, hafıza yönetimi vb. işletim sistemini oluşturan kodlardır. C ve C++ bu konuda öne çıkan dillerdir. Ancak son dönemde Google Go dilini çıkardı.
Ayrıca Rust diye bir dil var. Bu iki dil sistem programlamada yenilik.
Veritabanı Üzerinde Programlama
Veritabanları kısmında incelediğimiz Oracle, MySql, SQL Server gibi sistemler, SQL programlama dili kullanılır. Genel yapısı hepsinde aynı olan SQL, farklı veritabanı sistemlerinde farklılaşır.
Uygulamada Birlikte Kullanım
Bir uygulamada bir çok programlama dili bir arada kullanılabilir. Bir web tabanlı uygulamada, örnek olarak; ön tarafta HTML, Javascript, CSS, sunucu tarafında PHP, veritabanı olarak MySql kullanılır. Alternatif olarak PHP yerine ASP.NET ve C#, MySql yerine SQL Server geçebilir.
Bilimsel Aktiviteler İçin
Bilimsel hesaplamalarda akla ilk MathLab gelir. Ancak son dönemde R ve Julia gibi diller öne çıkmaya başladı. Ayrıca Python da bilimsel uygulamalarda gitgide daha çok kullanılıyor.
Yaygın Sistemlerin Kullandığı Diller
Facebook PHP kullanır. İstemci tarafında kendi geliştirdikleri javascript framework React.js kullanır.
Microsoft web sitelerinde ASP.NET ve C# kullanır.
Google Python dilini yoğun şekilde kullanıyor. Ayrıca kendi sunucuları için Go dilini geliştirdi. Angular JS javascript framework de Google ürünü.